: Ədəbiyyat xəbərləri

“ΑΝΑΓΚΗ” (Alın yazısı) “Divarın üzərindəki bu sözü cızmış adam neçə əsrlər bundan əvvəl yer üzündə yaşayanlar arasından çıxıb getmiş və cızdığı bu söz məbədin divarından yox olmuşdu. Az sonra bu məbədin özü də yür üzündən yox olub gedəcək” (V.Hüqo/ Paris Notr-Dam Kiləsi) Tanrının evi də yanarmış demək, Onu biz yandırdıq?! Tanrı, de bilək. Yoxsa ki Hüqonun ruhundan qisas aldı illər sonra naxələf firəng O gecə aləmi bürüdü zülmət, Susdu hayqırışlı haqq və həqiqət Yağışlı səma da kəsdi suyunu, Şərin qarşısında çökdü ədalət Notre Dam alovu, cəhənnəm olub, Müqəddəs Məryəmin evinə düşdü, Olmaya Frollodan ehtiras uçub, Kvazimodonun qəlbinə düşdü. Daha Mari zəngi çalır yanıqlı, Qozbel zəngçalan da deyil oyanıq, duyulur sədası, Paris göyündən, Hava da tüstüdü səma bulanıq. Ürəyimdən tellər qırılıb düşdü, Yadıma gör nələr, gör nələr düşdü. Qaraçı rəqqasə Esmiraldanın, Susqun heykəl təki dondu baxışı, Çağırdı səmaya, “hardasan Hüqo?!”, Qurtarsın kilsəni, yoxdur naxışı. Sena da tamaşa etdi o gecə, Zülmət qaranlıqda susdu da baxdı, “Dəyişər məcrasın”, düşündü hamı, Dəyişməz yolunda axdı, hey axdı. Yadıma dəhşətli günlərim düşdü, Od tutub kül olan güllərim düşdü. Tanrının evi də yanarmış demək, Biz onu Şuşada yıxılan gördük, Ağdamda uçulan, Laçında sınan, Şamaxı məscidin yaxılan görüdük. Bir üfüq boyandı qırmızı rəngə, İlahi çağırış susdu o gecə, Alovun rəngiylə gələnlər təngə, Düşmən yuva salıb pusdu o gecə. Arzular ölməzdir, xəyallar gerçək, Bəşər intizarda, bitməsin istər, Qara kol, xar çiçək, zəhərli dibçək, Gülüstan içində itməsin istər. Mari zəngi ilə çəkilən azan, Qovuşar səmada, qol boyun olar, Bircə din yaşayar, “Qardaşlıq dini”, Firqələr, bölüklər bir oyun olar. Əli Rzazadə

Əli Rzazadə – “Alın yazısı”

24 04 2019 / 00:30 - Nəzm, ƏDƏBİYYAT
(Alın yazısı) “Divarın üzərindəki bu sözü cızmış adam neçə əsrlər bundan əvvəl yer üzündə yaşayanlar arasından çıxıb getmiş və cızdığı bu söz məbədin divarından yox olmuşdu. Az sonra bu məbədin özü də yür üzündən yox olu...
Kultur.az saytı olaraq gənc və həvəskar yazarlara dəstək olaraq bu gün də gənc bir istedadın, Təbriz Masallının şeirlərini dərc edirik. Mən ah eləsəm qarə buludlar ilə göylər , Həsrət yağışından məni sən üçün sipər eylər. Sən söyləmisən sevgiyə bənzərdi çiçəylər , Əfsus ki,xəzan nəğmələri ömrə tələsdi , Həsrətli xəyallar ilə vəsfin mənə bəsdi . Öz dərdimi açsam buna acizdi varağlar, Bir dərdimi duysa bütün aləm mənə ağlar. Hər şeridə min mənada səndəndi sorağlar , Amma ki,geri dönməyəcəysən bu əbəsdi , Həsrətli xəyallar ilə vəsfin mənə bəsdi . Öz dərdimi açdım gecə döndü,səhər oldu, Dünyaya gələndən mənə həmdəm kədər oldu. Məcnun eşidib dərdlərimi dərbədər oldu, Ol dəmdə təlatümlü küləy şövq ilə əsdi , Həsrətli xəyallar ilə vəsfin mənə bəsdi . Təbriz adını vəsf eləyib, şerə vuruldu , Yoxsan ki,baharim bu ömr gülləri soldu. Ruhum sənə təslimdi və canim sənin oldu, Sənsiz yaşanan saniyədə ölmə həvəsdi , Həsrətli xəyallar ilə vəsfin mənə bəsdi. ********************************* Necə Fərhada olum eşqdə həmtay-nə bilim. Bilmişəm həddimi bundan belə mən day nə bilim. Yalnız alçaldım ucalmaq yerinə, hər dövrü , Leyli Məcnunu edər aləmə rüsvay nə bilim. Payız əyyamına düşkün biriyəm əvvəldən. Nə təravətdə olur fəsli-bahar,yay-nə bilim. Gül cəmalıyla verib şəmsə gözəllik hətta, Bəlkə yarımdan alır nurunu həm ay-nə bilim Ya mən hicranımı zay eyləmişəm sevdadə, Çatmadım vəslə ya ömrümdü olan zay-nə bilim. Daim əlbət ürəyin sahibi mənnən birdir Bir müqəddəsdi bu birdən savayı say-nə bilim Oxuyanlar deyəcək Təbrizin ilhamı gəlib Yenə misrayə salıb vay nə bilim,ay-nə bilim.

Təbriz Masallının şeirləri

22 04 2019 / 23:21 - Nəzm, ƏDƏBİYYAT
Kultur.az saytı olaraq gənc və həvəskar yazarlara dəstək olaraq bu gün də gənc bir istedadın,  Təbriz Masallının şeirlərini dərc edirik.       Mən ah eləsəm qarə buludlar ilə göylər , Həsrət yağışından mən...
47578301_1439668872836871_1252917985459306496_n (1) QOŞA FİNCAN O zamanlar atam sanatoriyalardan, kurortlardan qayıdanda bizə cürbəcür hədiyyələrlə yanaşı, üstü yazılı qablar-suvenirlər də gətirərdi. Uşaqlıq xatirələrimin içində üstü zərli hərflərlə yazılmış iki fincan da var. Bu fincanlar həmişə servantın üstündə olurdu. Birinin üstündə "Oğlum Həsənə atasından hədiyyə" , o birisinin üstündə isə "Qızım Reyhana atasından hədiyyə" sözləri yazılmışdı. Lap aşağıda isə "Qaqra" sözü və mənim doğum tariximdən iki il əvvəli göstərən tarix qeyd edilmişdi. Servantın alt gözündə üzərində zərlə anamın adı və yenə həmin tarixin qeyd olunduğu bir dəst nəfis boşqab da vardı. Mənim işim isə o boşqablarla deyil, servantın üstündəki həmin o iki fincanla idi. Tez-tez gedib onları əlimə alar, üstündəki yazıları oxuyar və qibtə ilə köks ötürərdim... Mən hərfləri çox tez öyrənmişdim deyə harda nə yazı görsəydim, oxuyurdum. Fincanların üstünü ilk dəfə oxuyanda anamın yanına qaçıb ondan soruşdum ki, bəs atam mənə niyə üstünə adım yazılmış fincan gətirməyib? Anam dedi: -Qızım, sən onda hələ anadan olmamışdın axı. Mən bu cavabla razı düşməyib dedim: -Nolsun anadan olmamışdım? O yazdırıb gətirəydi, iki ildən sonra anadan olasıydım da mən. Anam mənim bu sözlərimə ucadan güldü, məni bərk-bərk qucaqlayıb bağrına basdı, saçlarımdan öpdü. Mən elə bildim, məni ovutmaq üçün belə edir. Amma mən ovunmayıb şikayətləndim: - Qaqaşnan bacının üstündə adları yazılmış fincanları var, amma mənim yoxdur. Niyə? Bu sözləri deyərkən ağlamağa dolurdum. Mənə elə gəlirdi ki, atam böyük bacı-qardaşımı məndən daha çox istədiyinə görə onların şəxsən adına xüsusi hədiyyə alıb, mənə isə yox (bəzi böyüklərin belə başa düşmədiyi bir həqiqəti balaca uşaq olan mən necə anlaya idim ki, sevginin böyüyü, kiçiyi, çoxu, azı olmur, sevgi müstəsna bir duyğudur: o ya var, ya da yoxdur, atanın sevgisi isə olmaya bilməz!) ...Sonralar atam səyahətlərdən qayıdanda yenə hamımıza üstü yazılı-yazısız suvenirlər, aksesuarlar alıb gətirərdi. Mən də bir az böyüyəndən sonra anamın mənim sözlərimə niyə güldüyünü, mənim uşaq saflığıma qarşı riqqətli hərəkətinin mənasını anlamışdım, amma bununla belə mənim üstünə adımın yazıldığı fincan həsrətim eləcə ürəyimdə qaldı. Ondan sonra mənə hər ildə bir dənə üstünə zərlə adım yazılmış fincan bağışlasaydılar belə, bu, yenə ürəyimdəki o həsrəti əridə bilməzdi, çünki o həsrət mənim fincanların sırasında özümə aid olan birisini görmədiyim anda cızılmış uşaq könlümün çatları arasına dolub orda bərkimişdi... İMARƏT CƏLİLQIZI

İMARƏT CƏLİLQIZI – “Qoşa fincan”

19 04 2019 / 22:36 - Nəsr, ƏDƏBİYYAT
  QOŞA FİNCAN O zamanlar atam sanatoriyalardan, kurortlardan qayıdanda bizə cürbəcür hədiyyələrlə yanaşı, üstü yazılı qablar-suvenirlər də gətirərdi. Uşaqlıq xatirələrimin içində üstü zərli hərflərlə yazılmış iki fi...
56947078_2286971834909180_4531303802812235776_n Basdırın o Cıdır düzünə məni İllərdi həsrətin çəkdiyim kimi, Torpaq elə çəkir özünə məni. Bu dərdi, qəlbimdə büdküyüm kimi, Basdırın o cıdır düzünə məni. Ağrıdım anamın ağrılarında, Başı kəsik imiş doğruların da. Sürtün ot bürümüş cığırlarında, Nənəmin, babamın izinə məni. Kim qaldı, əlimi tuta yurdumda, Hay salsam, hayıma çata yurdumda. Bir ocaq qalayın ata yurdumda, Kül olum, basdırın közünə məni. Dağların qarını yayın üstümə, Bir dəstə çiçəyin qoyun üstümə. Döndərin bulağın suyun üstümə, Söykəyin buz kimi üzünə məni. Basdırın o cıdır düzünə məni. SUSMUR İÇİMDƏKİ “SƏN” Ürəyində cəza kəs, Kipriyindən as məni. Susmur içimdəki “Sən”, Öldürür bu səs məni. Az bu eşqi kəkələ, Qəlbində bür –bükələ. Arzu –arzu tikələ, Ümid – ümid kəs məni. Sərvətimdi viranım, Bu bəxtəmi yaranım. Vəfadan dəm vuranım, Kim atıbdı bəs məni? Xəta ömür, şər ömür, Qartalıbdı tər ömür. Day demə ki, bir ömür, Sevəcəydin bəs məni. İMANSIZ OLDUM, BAĞIŞLA! İmansa, dinsə bu sevgi, Imansız oldum, bağışla! Qırdım, tökdüm ümidləri, Amansız oldum, bağışla! Günahkarsan günahıma, Yan ürəyim, yan ahıma! Bu günümdən, sabahıma, Gümansız oldum, bağışla! Oldu xoş günün ömründə, Çoxaldın kimin ömründə? Bəlkə də sənin ömründə, Zamansız oldum, bağışla! DÜNYA Niyə silkələnirsən, Haran ağrıyır, dünya? Bölmüşük ölkələrə, Yaran ağrıyır, dünya? Kim səndən çıxdı, qaçdı, Ölümünə əl açdı. Harda bir körpə acdı Oran ağrıyır, dünya. Qazdılar dərin – dərin, Qan doludu səngərin. Qalmadı bütöv yerin, Paran ağrıyır, dünya. SÖZÜNDƏ ÖLÜM GEDİM. Hisslərində yaşayım, Özündə ölüm gedim. Göz yaşında boğulum, Gözündə ölüm gedim. Varam olanlarınla, Yadda qalanlarınla, Çıxım yalanlarınla, Düzündə ölüm gedim. Düş bu eşqin izinə, Dur bu bəxtin üzünə. Al başımı dizinə, Dizində ölüm gedim. Gedim əlindən çıxım, Yansan külündən çıxım. Son kəs dilindən çıxım, Sözündə ölüm gedim. ÖLƏN ADAM Qüsulun yox, kəfənin yox. Ürəyimdə ölən adam. Ovul qarış göz yaşıma, Gözlərimdən ələn, adam. Qan damır vaxtın əlindən, Yaralı çıxdın əlindən. Əl açıb bəxtin əlindən, Az səadət dilən adam. Kim inandı doğrusuna? Döndü ümid oğrusuna. İçin – için ağrısına, Dözmək üçün gələn adam. Ürəyimdə ölən adam. SƏSİN QULAQDAN DÜŞÜB Acılarım cücərib, Budaqlanıb, ucalıb. Ümidlərim qocalıb, Əldən –ayaqdan düşüb. Yapışma dişlərimdən, İz itib izlərimdən. Xəyalın gözlərimdən, Səsin qulaqdan düşüb. Bir udum nəfəs günüm, Sənsiz günüm nəhs günüm. Yaxşı günüm, pis günüm, İndi qınaqdan düşüb. Gəl de bəxtin ayılıb, Ömrün ömür sayılıb. Gülüşlərim soyulub, Qopub dodaqdan düşüb. BİR SƏS ELƏ. Bir səs elə, geri dönüm. Izin yox izin içində. Hər gün üzünü gəzirəm, Yüzlərlə üzün içində. Sənə yüyürdüyüm yollar, Baxıb kiridiyim yollar. Yandı yeridiyim yollar, Yeridim közün içində. Nə zaman yarıdı qəlbim? Həsrətdən qarıdı qəlbim. Adını zarıdı qəlbim, Bu qədər sözün içində. Ilahi, sevmədinmi heç, Məni də xoşbəxt bəndən seç. Günahsa bu günahdan keç. Bağışla özün içində. SAXLA, DÜŞÜM. Sürüyürsən hara kimi, Göynüyürəm yara kimi. Bəsdir gəldim bura kimi, Saxla Tanrım, saxla düşüm. Qurdun alaçıq ömrümü, Dərdlərə açıq ömrümü, Bu yarı uçuq ömrümü, Uçur bür –bük, bağla düşüm. Orda ruhum, burda cismim, Qalra intizarda cismim. Qalmasın məzarda cismim, Yer kürəsi laxla, düşüm. YALAN DE ÜRƏYINƏ. Diləyim nəyə çıxdı, Sevincim göyə çıxdı. Kim gəldi yiyə çıxdı Tək qalan ürəyinə? Hər çiçək də güldümü? Hər yanan da küldümü? Yenə bahar gəldimi O viran ürəyinə? Dinsə dilə tutmuşam, Qəlbimi ovutmuşam. De, mən də unutmuşam, Yalan de, ürəyinə.

Şəhla Vahidin şeirləri

16 04 2019 / 01:20 - Nəzm, ƏDƏBİYYAT
                Basdırın o Cıdır düzünə məni   İllərdi həsrətin çəkdiyim kimi, Torpaq elə çəkir özünə məni. Bu dərdi, qəlbimdə büdküyüm kimi, Basdırın o cıdır düzünə məni. &nb...
Ruhumuz və dilimiz. Tanınmış şəxsiyyətlərin dil haqqındakı fikirlərini oxuduqca, dilimizə sevgimin artmasına və bu dildə danışan bir xalqın övladı olmağımdan qürür duymağıma rəğmən, onunla bağlı dərdim də təzələndi. Ani olaraq ali təhsilli olsam da, xarici dil bilmədiyimdən qapıları üzümə açılmayan ofislər, şirkətlər, təhsil kompleksləri yadıma düşdü. O qapılardan hər dəfə qayıdanda düşünürdüm ki, müstəqillik davamız, dilimizin dövlət dili olması heç kimdən asılı olmamaq, azad vətəndaş olmaq üçün deyildimi? Məgər biz bu davanı başqalarının dilini yurdumuzda hakim etmək üçünmü aparmışdıq? Bütün bu düşündüklərim, “Niyə mən öz dilimdə işləyə bilmərəm?” sualları sanki məni ruhdan salırdı. Bestujev-Marlinskinin “Azərbaycan (türk) dilini bilməklə bütün Şərqi gəzib dolaşmaq mümkündür” ifadəsi, Lermantovun dilimizi Şərqin fransız dili adlandırması bu dilin əzəmətindən, böyüklüyündən xəbər vermirmi? Böyük rus şairi təsadüfənmi belə yazırdı: “Tatarca (azərbaycanca) öyrənməyə başlamışam, bu dil burada və ümumiyyətlə, Asiyada, fransız dili Avropada vacib olan qədər lazımdır. Heyf ki, indi öyrənib başa çatdıra bilməyəcəm, sonra lazımola bilərdi”. Dilimizin gözəlliyi “Kitabi-Dədə Qorqud” dastanlarında, “Divani- lüğət-ət türk” də, ustad Əbülüla Məərrinin XI əsrdə şagirdi Xətib Təbriziyə anlatdığı sözlərdə, Füzuli qəzəllərinin ruhunda, Aşıq Ələsgər qoşmalarının nəfəsində, Məmməd Araz şeiriyyətinin istiliyində deyilmi? Bu, həqiqətən, belədirsə, dilimiz bütün leksik-semantik fikir çalarlarına sahibdirsə, digər dillərə məhəbbət, sevgi, ana dilinə biganəlik haradan qaynaqlanır? Niyə vaxtilə Şərqin aparıcı dili kimi qiymətləndirilən bir dili ölkəmizin aparıcı dili edə bilmirik? Bu qədər zəngin bir dilimiz olmasına rəğmən, niyə xarici şirkətlərdə işləyən süpürgəçilərimizə belə az qala xarici dil kursları təşkil edirik? “Öz ana dilimizdə danışmağı ar bilən fasonlu ədəbazlar” üzündəndirmi bunlar ? “Nə qədər dil bilsən, o qədər insansan” ən çox sevdiyim ifadələrdəndir. Təbii ki, mən Hüqonu, Bayronu, Geteni, Danteni orjinaldan oxumağı ürəkdən istərdim. Bütün dillərə sevgim və rəğbətim də sonsuzdur. Amma mənim öz anam,öz ana dilim var. Böyük ədibimiz F.Köçərli yazırdı: “Ana dili millətin mənəvi diriliyidir... Ananın südü bədənin mayəsi olduğu kimi, ana dili də ruhun qidasıdır”. Anamızı sevdiyimiz kimi dilimizi sevməliyik, onu ruhi qidamız kimi qorumalıyıq. Oz dilini yaşatmayan xalqın dilini başqası yaşatmayacaq, öz ruhunu qaranlıq dalana salanı başqa ruhlular günəş işığına çıxarmayacaq. Unutmayaq ki, bu dil 50 milyonluq Azərbaycan və 300 milyonluq dünya türklərinin dilidir. Bu dili sevməyənlər, bu dilə xor baxanlara, bu dili ögey bilənlərə son olaraq böyük şairimiz B.Vahabzadənin aşağıdakı misralarını xatırladıram: Bu dil - bizim ruhumuz, Eşqimiz, canımızdır. Bu dil – bir-birimizlə əhdi – peymanımızdır. Dilimizi sevək, qoruyaq,yaşadaq!

Pərvanə O-nurlu – “Ruhumuz və dilimiz”.

13 04 2019 / 23:32 - Nəsr, ƏDƏBİYYAT
              Ruhumuz və dilimiz. Tanınmış şəxsiyyətlərin dil haqqındakı fikirlərini oxuduqca, dilimizə sevgimin artmasına və bu dildə danışan bir xalqın övladı olmağımdan qürür duymağıma rəğmən, onunla bağlı dərdim də t...