Sirr deyil ki, bugünkü Azərbaycan ədəbi dili hələ də tarixən ərəb dilindən, az da olsa fars dilindən zorakı assimilyasiya yolu ilə dilimizə gəlmiş, semantikası çoxumuza bəlli olmayan söz və deyimlərlə yūklənmişdir. Dilimizin milli yönûmdə inkişafına mane olan, diqqətimi çəkən həmin bu gəlmə sözlər bunlardır:
Xəsarət
Möhtəşəm
Ovqat
İstintaq
Məsuliyyət
Məsul
Mûstəsna
Məşəqqət
Məişət
Məsələn
Təşəkkül
Təcavüzkar
Tərəfdar
Məqsəd
Ənənə
Həmrəylik
Məbəd
Şərhçi
İstedad
Dilimizə yaxın olan Türk dili, qardaş Türkiyə türkcəsi varsa, bu yıpranmış ərəb, fars tərkibli sozlərə ehtiyac varmı?
Bu yöndə dilçi alimlərimiz, akademiyanın terminologiya komitəsi, ixtisasca filoloq olan professsor- müəllimlərimiz, filologiya fakültələrinin tələbələri- hamımız hansı işləri görürûk?Dediklərimə örnəgin kimi mən də bu bəzi arzuolunmaz alınmaların qarşılıqını araşdırmışam.
Xəsarət – Yaralanma, yara almaq
Möhtəşəm-Şanlı, şan-şöhrətli, çox böyük
Ovqat- Vaxtlar, zamanlar
İstintaq-Sorğu, dindiriş
Məsuliyyət-Sorum
Məsul- Sorumlu
Mûstəsna- Ayrıca
Məşəqqət- Zorluq
Məişət- Yaşam, dolanışıq
Məsələn- Örnəgin
Təşəkkül- Oluşum
Təcavüzkar- Saldırqan
Tərəfdar-Yandaş
Məqsəd- Amac
Ənənə- Gələnək
Həmrəylik- Dayanışma
Məbəd- Tapınaq
Şərhçi-Sözçü
İstedad-Yetənək,bacarıq
.
Yazıya 367 dəfə baxılıb
