İsa İsmayılzadə — Mənim oyuncağım olmayıb heç vaxt

isa_ismayilzade   OYUNCAQSIZ UŞAQLIĞIM

Mənim oyuncağım olmayıb heç vaxt.
Hərdən kövrələndə,
uşaqlaşanda,
yaşımdan, təmkindən…
nə bilim, nədən
beşcə addımlığa uzaqlaşanda,
özümə oyuncaq almağım gəlir.
Yapışıb əlindən körpəliyimin
«Uşaq aləmi»nə çəkmək istərəm –
Günlərin bir günündə
balaca İsaya mağazalardan
bir qucaq sevinc alam.
Ciblərinə, papağına, qoynuna
qonşudan oğurlanan
alma əvəzinə, armud yerinə
sevinc dolduram.
Bir papaq sevinc,
iki cib fərəh
bəs eylər ona.
Sonra uşaq xəyalım,
uçub gedə kəndimizə.
Plasmas sevincindən
plastilin fərəhindən, 
bir də rezin şadlığından
paylaya uşaqlara.
«ZİM balası» ilişib, tozlu yolda qalanda,
«təyyarə»nin qanadını
dəcəl əllər, sərt budaqlar qıranda –
gərək məndən inciməsin
görməmiş uşaqlığım.

Mənim oyuncağım olmayıb heç vaxt,
Oyuncaq yollara asfalt çəkilib.
Oyuncaq arxlar da çoxdan quruyub,
Oyuncaq ağaclar çoxdan qarıyıb,
yandırılıb sobalarda
Sevinc oyuncağım olmayıb heç vaxt.
İndisə hərdən
mənə qonaq gəlir oyuncaq sevinc –
bir ürək,
bir otaq,
bir qucaq sevinc…

1967


ETİRAF MAHNISI

Mənim boyum – yüz altmış dörd,
mənim sinəm – əlli beş.
Ürəyim də lap balaca.

Mən böyük sevincə alışmamışam,
Mən böyük sevincdə alışmamışam,
Sevinc küləyindən, fərəh mehindən
Köksüm körük kimi genişlənəndə –
divar sinəmin çatlamasından,
qumbara ürəyimin partlamasından,
bir az qorxuram.

Ürəyimin də
sevinc tutumu
arzumdakından
min dəfə kiçik.
Daha doğrusu –
sən dəfə kiçik.
Nəyimə gərək «sevincmetr»lər?
ürəyim varsa,
«Sevincmetr»siz də yola gedərəm.

Mən böyük sevincə alışmamışam,
Mən böyük sevincdə alışmamışam.

1967


GÜNLƏRİN BİR GÜNÜNDƏ

Günlərin bir günündə
əsim-əsim əsdi yel.
Bir qatarın dalınca
gözlərim də tələsdi,
əllərim də tələsdi.

Günlərin bir günündə
çarpayının üstündə
yoxa çıxdı bir şəkil.
Divarlar üstümə gəlmək istədi,
ağaran şəkil yeri
gecələr üstümə gülmək istədi…

Günlərin bir günündə
soruşdular adımı:
illər keçdi üstümdən,
yellər keçdi üstümdən
mən bir cavab verincə.

Günlərin bir günündə
vuruldum ulduzlara –
ulduzlar diksinmədi.
Yorulub, yola düşdüm,
Əlimi qaldıranda
qatarlar əylənmədi,
təyyarələr enmədi.
Ömrümdə bircə kərə
əl elədim vaqonlara,
əl elədim günlərə,
durnalara, əllərə…

Günlərin bir günündə
əsim-əsim əsdi vaxt.
Əllərim də tələsdi
yollarım da tələsdi.
Günlərin bir günündə
gedib çatıb axır ki,
məndən qaçan arzuya,
məndən qaçan illərə,
məndən qaçan günlərə.

1968


XATİRƏ

İşıqlar təzəcə yanmışdı kənddə.
Dedin ki, yanında yer saxlayarsan,
qaçıb gələcəyəm kinoya mən də.
Çığırlar, səkilər əl-ələ tutub,
sürünüb gedirdi kluba sarı.
Aramızda düşüb qaldı o axşam
hər gün aşdığımız bir kənd hasarı.

Bir vaxt on beş yaşlı gür həvəsimiz
yamanca dırmaşdı, dərəyə indi.
Sol yanım boş qalıb elə o gündən,
Hey dolub-boşalıb elə o gündən.

Bir səs tanıyırdım səsinə oxşar,
Bir söz tanıyırdım –
umu-küsünə oxşar,
hansı döngədəsə yoxa çıxdılar.

İndi otuz yaşlı gur nəfəsim var,
indi on beş yaşlı sərt həvəsim var.
Sol tərəfdə ürək, sağda – xəyalın,
arada – boşluq.
Mən isə yenə də sizə qoşulub,
çıxıram yollara ayağı yalın…

* * *

Mən yatağa girən kimi
yazılmamış şerlərim
çaqqıldadır,
taqqıldadır makinanı.

…Bir qatarın cədvəlindən,
bir dərənin bürküsündən
xəbəri yox heç kəsin.
Bir ilhamın toxluğundan,
bir partanın yoxluğundan
xəbəri yox heç kəsin.

Öz relsinə düşməz yenə,
bir dərədə üşüməz yenə,
bir masanı aşmaz yenə
yazılmayan şerlərim.

Bilirəm ki, bu gecə də
yatmayacaq, yatmayacaq
yazılmayan şerlərim.
Çaqqıldatsa, taqıldatsa «Erika»nı-
varaqlar ağ qalacaq,
ağ şerlər yazılacaq.

Bir masa var, çəkilib öz qınına,
bir çəmən var, bulanıb yaz qanına…
Yağış yağır…
Yığış gedək, yazılmayan şerlərin yanına…

1968


KÖHNƏ YUXULAR

Bu axşam yaxşıca qəribsəmişəm,
Əllərin yuxuma gəlib çıxmasa,
göbələk dərməsəm, moruq yığmasam,
buluddan asılan beşiyin üstə
laylay eşitməsəm –
yatmayacamam,
yatmayacağam, yatmayacağam.

Bu axşam yaxşıca qəribsəmişəm:
bu neon deyilən ağ şam neyləsin,
bu şəhər neyləsin, axşam neyləsin.

…İndi o çöllərdən keçər metrolar,
bir vaqon göbələk yığıram ordan.
Sonra da qatarlar düzələr yola,
Bakıya qayıdar.
Beləcə hər gecə çıxar aradan.
Bir qucaq sünbül də ətəkliyə yox,
vaqonlara dolar, indi hər gecə.

Mən – ayağıyalın, mən – başıaçıq…
İnək otararam yuxalarımda.
Köynək axtararam, başmaq gəzərəm
kəndimizə köçən univermaqda.
O yollar, o illər o
əllər çoxdan
Bakıya köçüb.

…Bu da alatoran!
Nimdaş paltaralan
gəlib keçəcək,
köhnə köynəyim ki, yoxdur satmağa:
paltarım təzədir, dostlarım təzə.
Təkcə yuxular var… köhnə yuxular.
Ona da müştəri tapılmaz yəqin.
Yarımçıq yuxular, qırıq yuxular,
kəpənək yuxular, qoruq yuxular,
biçənək yuxular, moruq yuxular
yıxılar, diksinər, sıxılar hər gün
tramvay səsindən, maşın səsindən.

Bir kənd şəhərim var, bir şəhər kəndim,
yerim lap rahatdır, arxayın olun…

1969


AĞ GECƏDƏN GƏLƏN QONAQ

Burda qızıl səhər,
orda ağ gecə…
Süd gecədən keçə-keçə,
süd gecəni içə-içə
dəyişmisən necə də.

Uçurduğum məktublar
ağ gecəni, ağ gündüzü
ələk-vələk eləyib,
qayıdacaq kor-peşman.
Ağ gecələr
süd vaqonlu qatarlara dollar bir gün,
gümüşqanad təyyarələr
ağ gecəni, bir də səni
dimdiyinə alar bir gün…

Burda, cənub meydanları
qollarını açar sənə,
boyanarsan mis rənginə.
Boyanarsan,
ağ gecəyə uzanan
qanadlı səs rənginə.

1969

Yazıya 648 dəfə baxılıb

Şərhlər

Şərh

Pin It

Comments are closed.