I

 

Qə­fil­dən su­yun al­tı­na doğ­ru çə­ki­lən ip onu sək­sən­di­rib özünə gə­tir­di. Oy­na­yıb əlin­dən çı­xan ti­lo­vu ha­va­da­ca qa­mar­la­yıb ani hə­rə­kət­lə ucu­nu yu­xa­rı qal­dı­ra­raq ya­na so­vur­du. Ye­nə boş çək­miş, ba­lıq qar­ma­ğın ucun­da­kı kri­vet­ka­nı ye­yib get­miş­di…

İp­dən ası­lıb yel­lə­nən boş qar­maq­la­ra ba­xıb ka­nal­da­kı bütün ba­lıq­la­rın ar­dın­ca yağ­lı bir söyüş göndə­rə­rək:

–  Ye­nə ye­yib qa­çıb­lar, lə­nə­tə gəl­miş­lər, – de­yə don­qul­da­nıb boş kri­vet­ka qu­tu­su­na ba­xa­raq ti­lo­vu kə­na­ra at­dı.

Boy­nu­nun, çi­yin­lə­ri­nin açıq­da qa­lan yer­lə­ri­nin günə­şin yan­dı­rı­cı şüa­la­rın­dan qı­za­rıb su­luq­­lan­mış də­ri­si­ni ox­şa­yıb uful­da­dı, aya­ğa qal­xa­raq ka­nal­dan ara­lan­dı, əl­lə­ri­ni be­li­nə qo­yub düz ba­şı­nın üstündə­cə alov to­pa­sı ki­mi pa­rıl­da­yan günə­şə bax­dı, – öz-özünə:

–  Elə bil göydən də od ya­ğır, aran de­yil e, xa­ra­ba­dır, – de­yə don­qul­da­na­raq köynə­yi­nin tər­­dən is­la­nıb bə­də­ni­nə ya­pış­mış ya­xa­sın­dan tu­tub çək­di, al­tı­na üfürə­rək sə­rin­lə­mək is­tə­di.

Qız­mar ha­va hər nə­fəs al­dıq­ca bu­run də­lik­lə­ri­ni yan­dı­rıb-ya­xır, qırt­la­ğın­dan ci­yər­lə­ri­nə­dək qup­qu­ru qu­ru­dur­du.

O, aran ha­va­sı­na alı­şıq ol­ma­dı­ğın­dan nə­fəs al­maq­da çə­tin­lik çə­kir, nə qə­dər bol ha­va ud­maq is­tə­sə də, ci­yər­lə­ri­nə ye­tə­rin­cə ok­si­gen çə­kə bil­mə­di­yin­dən, si­nə­si körük ki­mi qal­xıb-enir, isi­nib ge­niş­lə­nən ha­va­da­kı ok­si­gen az­lı­ğı­nı bütün vücu­du ilə hiss edir, ürə­yi ye­rin­dən çı­xa­caq­mış ki­mi döyünürdü.

Qu­ru­muş do­daq­la­rı­nı ya­la­yıb hay­xır­dı, ağ­zın­da top­la­ya bil­di­yi bir dam­la ma­ye­ni tüpürüb əl­lə­ri­ni gözlə­ri­nə si­pər edə­rək yol­daş­la­rı­nın get­dik­lə­ri is­ti­qa­mət­də bax­dı… Ta üfüqün bit­di­yi ye­rə qə­dər dümdüz axan ka­na­lın günəş şüa­la­rı­nın al­tın­da gümüş ki­mi pa­rıl­da­yan sət­hin­dən, sa­ra­lıb çör-çöpə dönmüş ot­lar­dan, yul­ğun kol­luq­la­rı və il­ğım­dan baş­qa bir şey görünmürdü…

Gə­lib yul­ğun­la­rın di­bin­də, kölgə­lik­də böyrünü ye­rə ve­rib uzan­dı, ci­bin­dən te­le­fo­nu­nu çı­xa­­ra­raq bir nömrə yı­ğıb qu­la­ğı­na tut­du. O nömrə ca­vab ver­mə­yin­cə, bu də­fə baş­qa bir nömrə yığ­dı, son­ra bir baş­qa­sı­nı… Am­ma yığ­dı­ğı bütün nömrə­lər ça­ğı­rır, te­le­fon sa­hib­lə­ri isə is­rar­la su­sur­du­lar.

Aya­ğa qal­xıb te­le­fo­nu­nu ci­bi­nə qoy­du, ət­ra­fı­na göz gəz­di­rə­rək yol çan­ta­sı­nı ta­pıb için­dən su şüşə­si­ni çı­xar­dı, di­bin­də­ki bir-iki qur­tum su­yun ya­rı­sı­nı içib, di­gər ya­rı­sı ilə gic­gah­la­rı­nı is­la­­da­raq ma­saj et­di, boş şüşə­ni gücü gəl­dik­cə ka­na­la doğ­ru atıb: su­yu­muz da bit­di, – de­yə de­yi­nə-de­yi­nə ba­yaq uzan­dı­ğı ye­rə döndü.

Bun­lar ha­ra­da qal­dı­la­r? – de­yə düşünür, na­ra­hat­lıq­dan nə edə­cə­yi­ni bil­mir­di.

Te­le­fo­nu zəng ça­lan­da, se­vin­cək ci­bin­dən çı­xar­dı, am­ma zəng vu­ran yol­daş­la­rı de­yil­di, “aç” düymə­si­ni sı­xıb qu­la­ğı­na tu­ta­raq:

–  Alo, Na­miq, nə de­yir­di­n? – de­yə­rək ca­vab ver­di.

–  Ha­ra­da­sa­n?

–  Cə­hən­nə­min is­ti bu­ca­ğın­da, ha­ra­da ola­ca­ğa­m? – de­yə don­qul­da­nıb yul­ğun yar­paq­la­rı­nın ara­sın­dan ke­çən günəş şüa­la­rın­dan qo­run­maq üçün hə­sir pa­pa­ğı­nı gözünün üstünə çək­di.

–  Gəl­mi­siz ba­lıq­da­n?

–  Yox hə­lə.

–  Bir şey tu­ta bil­mi­si­z?

–  Mən yox, Ey­vaz­gi­li də, bil­mi­rəm.

–  Bir yer­də de­yil­siz ki?

–  Yox, nə bir yer? Mə­ni bu­ra qoy­du­lar, özlə­ri də ka­nal bo­yu get­di­lər, bir ki­lo­metr­dən bir düşə­cək, hə­rə­yə bir az tut­duq­dan son­ra dönə­cək­di­lər.

–  Bəs ni­yə dönmə­yib­lə­r?

–  Nə bi­lim e, Na­miq, sən ca­nın, sən də bir tə­rəf­dən cin­lə­ri­mi tə­pə­mə çı­xar­ma. De görüm, nə­yə zəng vur­muş­du­n?

–  Ca­vid la­zı­mıy­dı, zəng vur­dum aç­ma­dı, de­dim bəl­kə ya­nın­da ola.

–  Nə bi­lim e, han­sı cə­hən­nəm­də­di, mən də ba­yaq­dan əl­li də­fə yığ­mı­şam, heç bi­ri aç­mır.

Na­miq sa­ğol­la­şıb te­le­fo­nu söndürdü.

Ol­du­ğu yer­də­cə ar­xa­sı üstə uzan­dı. Si­nə­si­nin sol tə­rə­fin­dən baş­la­yan ağ­rı gah mə­də­si­nə, gah bo­ğa­zı­na vu­rur, sol qo­lu­nu ke­yi­dir­di. Öz-özünə düşündü: “Bu gün nə olub e mə­nə, bir­dən-iki­yə ürə­yim ağ­rı­maz­dı, üstə­lik da­ma­ğım­da da qə­ri­bə tam var, elə bil ağ­zı­ma qan dol­du­rub­lar”.

 

II

 

On­lar ba­lıq tut­ma­ğa gəl­mək ba­rə­də hə­lə üç gün öncə­dən ra­zı­laş­mış­dı­lar. Ey­vaz de­mək olar ki, hər ba­zar günü dost­la­rıy­la yı­ğı­şıb hər­dən bir tə­rə­fə – gah Kür ça­yı­nın müxtə­lif yer­lər­dən ke­çən his­sə­lə­ri­nə, gah su an­bar­la­rı­na, gah Qa­ra­bağ ka­na­lı­na, gah da Şir­van kol­lek­to­ru­na ba­lıq tut­ma­ğa ge­dər­di. Bu­ra bi­rin­ci gə­liş­lə­ri ol­du­ğun­dan, ka­na­lın han­sı tə­rə­fin­də ba­lıq­la­rın qar­ma­ğa ra­hat gəl­di­yi­ni bil­mir­di­lər, ona görə də ka­nal bo­yu sə­pə­lən­miş­di­lər ki, heç ol­ma­sa iç­lə­rin­dən bir-iki­si ba­lıq tu­ta bil­sin,ti­lov və kri­vet­ka işi­ni Ey­vaz həll et­miş­di. O, qa­ra­jın­da sax­la­dı­ğı ti­lov­la­rın dördünü də götürə­rək hə­rə­si­ni yol­daş­la­rı­nın bi­ri­nə ver­miş, ba­lıq ye­mi üçün so­xul­can ax­tar­dıq­­la­rın­da, onu da həll et­mi­şəm, – de­yib kri­vet­ka­lar­la do­lu qu­tu­nu göstər­miş­di. Sə­hər er­kən­dən gəl­­dik­lə­rin­də körpüdən ke­çib ka­nal bo­yun­ca uza­nan tor­paq yo­la ça­tan­da, ilk onu en­dir­miş və di­gər yol­daş­la­rı­nı da bir ki­lo­metr­dən bir en­di­rə­cə­yi­ni de­yə­rək, çı­xıb get­miş­di.

Am­ma ar­tıq günor­ta idi və nə­in­ki Ey­vaz­dan, heç Ca­vid­lə Tey­mur­dan da bir xə­bər yox idi.

Özünü söyə­rək:

–  Ba­lıq tu­tan olub mə­nimçün, otur­muş­dun da evin­də-eşi­yin­də, nə işin var­dı bu xa­ra­ba­da, in­di də günün al­tın­da gə­bə­rə­sən, – de­yə don­qul­da­nır­dı. Elə bu vaxt te­le­fo­nu zəng çal­dı, nömrə­yə bax­ma­dan açıb qu­la­ğı­na tu­ta­raq:

–  Alo, – de­yə ca­vab­la­dı.

Zəng vu­ran Ey­vaz idi:

–  Ə qa­dan alım, bir şey tu­ta bil­­mi­­sən­­mi­­?

–  Yox əşi, xa­rab ti­lo­vu ver­mi­siz əli­mə, gə­lən ba­lıq da kri­vet­ka­nı ye­yib ge­dir.

–  Xa­rab ni­yə olur, ay qa­dan alım, ti­lov­du da­na, – de­yə Ey­vaz na­ra­zı­lıq­la ca­vab­la­dı.

O, qə­zəb­lən­di­yi­ni bil­di­rən səs to­nu ilə:

–  Di gə­lin, çı­xaq ge­dək xa­ra­ba­mı­za da, yan­dıq-qov­rul­duq axı, – de­yə­rək di­kə­lib otur­du.

–  Da­rıx­ma qa­dan alım, gə­li­rəm, qoy əş­ya­la­rı top­la­yıb atım ba­qa­ja, ya­rım saa­ta ya­nın­da­yam.

–  Ey­vaz, tə­ləs, ha­lım yax­şı de­yil.

–  Yə­qin günə düşmüsən da­na, gir yul­ğun­la­rın kölgə­si­nə, biz də gə­li­rik.

–  Nə yul­ğun e, Ey­va­z? Do­la­mı­san sən? İn­di­yə yul­ğun kölgə­si­mi qa­la­r? Gə­lir­siz gə­lin, gəl­mir­siz çı­xı­ram tra­sa, yol ma­şın­la­rıy­nan çı­xıb ge­də­cəm.

–  A qa­dan alım, az­ca da səbr elə, gə­li­rik.

–  Di tez olun, – de­yib te­le­fo­nu­nu söndürdü, ci­bi­nə qo­yub ar­xa­sı üstə uza­na­raq hə­sir pa­pa­ğı ilə üzünü örtüb gözlə­ri­ni yum­du.

Günə­şin yan­dı­rı­cı şüa­la­rı­na dözmək mümkün de­yil­di.

Əli­ni uza­dıb di­bin­də uzan­dı­ğı yul­ğun ko­lu­nun baş tə­rə­fin­dən tut­du, üstünə əyə­rək al­tın­da kölgə­lən­mə­yə ça­lış­dı, an­caq bə­də­ni­ni bir qis­mi­ni örtə bil­sə də, çox his­sə­si­ni günor­ta günə­şi­nin yan­dı­rı­cı şə­fəq­lə­rin­dən qo­ru­ya bil­mir­di.

Ya­rım sa­at son­ra siq­nal sə­si­nə di­kə­lə­rək ət­ra­fı­na boy­lan­dı. Ya­vaş-ya­vaş ona doğ­ru gəl­mək­­də olan ma­şı­nı görüb qalx­dı, ti­lo­vu­nu və yol­çan­ta­sı­nı götürüb yo­la tə­rəf ad­dım­la­dı.

Ey­vaz pən­cə­rə­dən ba­şı­nı çı­xa­rıb:

–  Əlin­də­ki­lə­ri at ba­qa­ja, özün də keç otur, ge­dək, – de­di.

O, ma­şı­nın ar­xa qa­pı­sı­nı aça­raq əy­lə­şən­də, Tey­mur bir göz vu­ra­raq:

–  Qa­ğa, sən­də­mi bir şey tu­ta bil­mə­di­n?

O is­teh­za ilə gülümsə­yə­rək:

–  Yox, niyə? Mən tu­tur­dum, an­caq tut­duq­ca at­dım ka­na­la, de­dim, ge­din böyüklə­ri­niz gəl­sin, bir də bax­dım ki, kri­vet­kam qur­ta­rıb, – de­yib ön otu­ra­caq­da əy­lə­şən Ca­vi­din çiy­nin­dən bir şa­pa­laq vur­du:

–  Ye­kəl­mi­sən ayə? Te­le­fo­nu-za­dı ni­yə aç­mır­sa­n?

Ca­vid is­ti­dən tən­gi­miş hal­da:

–  Al­lah evi­ni tik­sin, ba­lıq tu­tan­da te­le­fo­na ba­xar­la­r?

–  Na­miq zəng vur­muş­du mə­nə, sə­ni ax­ta­rır­dı.

–  Hə, da­nış­dım, – de­yir qo­naq­lıq var, gəl bir­lik­də ge­dək.

Körpünün üstünə çıx­dıq­la­rın­da, Ey­vaz yo­lun iki tə­rə­fin­də düzülə­rək ipə ke­çir­dik­lə­ri də­niz ba­lıq­la­rı­nı sa­tan uşaq­la­ra ba­xıb:

–  Gə­lin ada­ma bir-iki ki­lo ba­lıq alaq, heç ol­ma­sa ar­vad-uşa­ğın ya­nın­da üzümüz dan­laq­da qal­ma­sın ki, bu boy­da yo­lu get­di­niz Al­la­hın bir ba­lı­ğı­nı da tu­ta bil­mə­di­niz.

Ca­vid:

–  Hə, qa­dan alım, sax­la alaq. Evə əli­boş get­səm, bir həf­tə ar­va­dın di­lin­dən düşmə­yə­cəm. Gəl sübut elə ki, günah mən­də de­yil, bu Ey­vaz­da­dı ki, bi­zi ba­lı­ğın “B”-si ol­ma­yan ye­rə gə­ti­rib.

Ey­vaz ona çə­pə­ki bir nə­zər sa­lıb:

–  Ə, Ca­vid, sən ca­nın, elə da­nı­şır­san ki, elə bil in­di­yə qə­dər hər ba­lı­ğa ge­dən­də qol­tu­ğun­da on ki­lo­luq kütümnən dön­mü­sən…

Tey­mur otur­du­ğu yer­də­cə ye­ri­ni ra­hat­la­yıb:

–  Mən al­ma­ya­cam, siz özünüzçün alın.

Ey­vaz güzgüdən ona ba­xa­raq:

–  Ni­yə ay Tey­mu­r? Uşaq­la­rın ya­nı­na əli­boş­mu ge­də­cək­sə­n?

–  Biz gə­lən­də də bun­lar bu­ra­day­dı­lar, Al­lah bi­lir nə vaxt tu­tub­lar, apa­ra­ram uşaq­lar zə­hər­lə­nər.

Ca­vid:

–  Tey­mur, sən də elə söz da­nı­şır­san ki, elə bil mil­lət ax­maq-zad­dı. Ba­xıb ala­ca­ğıq da­na, pi­şi­yə ver­mə­yə ha al­mı­ram, ney­ni­rəm köhnə ba­lı­ğı.

O isə su­sur­du. Nə ürə­yi­ni­nin ağ­rı­sı, nə də ağ­zın­da­kı qan da­dı keç­mə­di­yin­dən hə­lə də na­ra­hat idi, çi­yin­lə­ri­nin yan­mış də­ri­si də get­dik­cə da­ha çox göynə­yir­di.

Uşaq­lar düşüb ba­lıq al­dıq­dan son­ra ma­şı­na dönər­kən, Ca­vi­də səs­lə­nə­rək:

–  Ca­vid, gəl ye­ri­mi­zi də­yi­şək, sən ar­xa­ya keç.

–  Niyə? Xe­­yir­­di­­mi­­?

–  Yox, xe­yir de­yil, özümü pis hiss eli­yi­rəm.

–  Qa­baq­da tib­bi yar­dım­mı var?

–  Off, Ca­viddd, heç ol­ma­sa, ayaq­la­rı­mı bir az uza­da bi­li­rəm.

Ca­vid heç nə de­mə­dən onun ya­nın­dan ke­çə­rək ar­xa­da əy­ləş­di və:

–  Gəl, qa­baq yer sə­nin­dir.

Ey­vaz al­dıq­la­rı ba­lıq­la­rı av­to­mo­bi­lin yük ye­ri­nə qo­ya­raq döndüyündə, di­gər üç nə­fər səbr­siz­lik­lə onu gözlə­yir­di. O, ma­şı­na mi­nib mühər­ri­ki işə sa­lan­da, Tey­mur al­nın­da tu­mur­cuq­­la­nan tər dam­la­la­rı­nı si­lib:

–  Al­lah ver­sin xa­ri­ci ma­şı­na, bu nə­di e, Al­la­hın kon­di­sio­ne­ri də yox­du.

Ey­vaz təs­kin­lik ve­rir­miş ki­mi:

–  Da­rıx­ma­yın, in­di­cə sə­rin­lə­yə­cə­yik, – de­yib ma­şı­nı ikin­ci sürət­də ye­rin­dən götürə­rək qaz pe­da­lı­nı so­nu­na qə­dər sıx­dı. Bir sa­ni­yə son­ra üçüncü, ar­dın­ca dördüncü sürə­tə ke­çi­rə­rək sər­ni­şin­lə­ri otu­ra­caq­la­rı­nın söykə­nə­cə­yi­nə sıx­dı. Tey­mur əli­ni əli­nə vu­ra­raq:

–  Ayə, əta­lət qa­nu­nu de­dik­lə­ri bu­­dur­­mu­­? – de­yə­rək ke­fi düzəl­miş hal­da so­ruş­du.

Yol­da sürət­lə şütüyən av­to­mo­bi­lin açıq pən­cə­rə­lə­rin­dən içə­ri do­lan külək on­la­rın üz-gözlə­ri­ni, bo­yun-bo­ğaz­la­rı­nı ya­la­yır, saç­la­rı­nı bir-bi­ri­nə qa­rış­dı­rıb ox­şa­yır­dı. Ey­vaz yo­lun so­lu­na ke­çə­rək maq­ni­to­fo­nun sə­si­ni aç­dı. Sa­lon­da əy­lə­şən­lər­sə üzlə­ri­nə vu­ran is­ti külə­yə rəğ­mən şüşə­lə­ri qal­dır­ma­dan bir-bi­ri­lə­ri ilə za­ra­fat­la­şır, de­yib-gülürdülər.

On­la­rın hə­rə­si bir tə­rəf­dən Ey­va­zı da­ha sürət­lə get­mə­yə hə­vəs­lən­di­rir, at­ma­ca­lar­la təh­rik edir­di­lər.

O, ma­şı­na min­dik­dən son­ra yum­du­ğu gözlə­ri­ni aça­raq Ey­va­za ba­xıb:

–  Bir az ya­vaş sür, əcə­li­nə su­sa­ma­mı­san ki? – de­yə so­ruş­du.

Ey­va­zın ye­ri­nə Ca­vid ca­vab ver­di:

–  Ə, ni­yə qor­xur­sa­n? Elə bil in­di­yə qə­dər eş­şə­yi­nən gə­zib, heç ma­şı­na-za­da min­mə­yib.

Tey­mur da bir tə­rəf­dən onu dəs­tək­lə­yə­rək or­ta­lı­ğı qı­zış­dı­rır­dı:

–  Ey­vaz, sən ca­nın, elə sür bu­nun daş­şaq­la­rı get­sin qar­nı­na.

Ye­nə ürə­yi tut­muş­du. Yol-yol­daş­la­rı­nın ba­ğır­tı­la­rı və maq­ni­to­fo­nun qu­laq­ba­tı­rı­cı gu­rul­tu­su da bir tə­rəf­dən zəh­lə­si­ni tökürdü. Öz-özünə – “bir də si­zin­lə yo­la çıx­sam, heç mən­dən al­ça­ğı yox­du” – de­yə don­qul­da­nıb ağ­zın­da­kı qan da­dı­nı itir­mək üçün hax­fı­ra­raq pən­cə­rə­dən çölə tüpürdü.

Av­to­mo­bi­lin sürət göstə­ri­ci­si­nə ba­xa­raq, Ey­va­zı da­ha sürət­lə get­mə­yə təş­viq edən yol­daş­la­rı hə­lə də dil bo­ğa­za qoy­ma­dan ba­ğı­rı­şır­dı­lar:

–  Bu nə­di, ə, ye­kə ki­şi­sən, da­ha bərk sür, da­ha bərk!

Də­niz tə­rəf­dən vu­ran külək sa­at­da yüz alt­mış ki­lo­metr sürət­lə ge­dən “Ji­qu­li”ni yır­ğa­la­yır, san­ki böyründən qal­dı­rıb çe­vir­mək is­tə­yir, açıq pən­cə­rə­lə­rin bir tə­rə­fin­dən gi­rib o bi­ri tə­rə­fin­dən uğul­da­ya­raq çı­xır, ida­rə­et­mə­ni çə­tin­ləş­di­rir­di…

O, Ey­va­za dönə­rək:

–  Yol qı­ra­ğı ka­fe­lə­rin bi­rin­də sax­la, düşək bir çay içək, ci­yə­rim ya­nır.

Şə­hər­də ge­də­cə­yi qo­naq­lı­ğa ge­cik­mək is­tə­mə­yən Ca­vid onun sözünü ağ­zın­da qoy­du:

–  Ney­nir­sən e ça­yı, yax­şı sürsə bir saa­ta ev­də­yik, is­tə­di­yin qə­dər içər­sən.

Tey­mur:

–  Düz de­yir Ca­vid, heç ol­ma­sa bir-iki şüşə pi­və götürək.

Ey­vaz:

– İn­di ya­na­caq­dol­dur­ma mən­tə­qə­si­nə gi­rə­cəm, bi­ri­niz dü­şüb mar­ket­dən ada­ma iki şüşə “Bal­ti­ka” götürər­si­niz…

Onun­sa ağ­zı­na hə­lə də qan da­dı gə­lir­di. San­ki da­ma­ğı­nı doğ­ra­mış­dı­lar və şo­ra­la­nıb axan qan qırt­la­ğın­dan ke­çə­rək boş mə­də­si­nə do­lur, gə­yir­dik­cə qo­xu­su ağ­zı­na qa­yı­da­raq çölə çı­xır­dı…

Bir ne­çə də­qi­qə son­ra ar­tıq ya­na­caq­dol­dur­ma mən­tə­qə­sin­dən çıx­mış­dı­lar. Hə­rə­si­nin əlin­də buz ki­mi so­yuq bir pi­və şüşə­si içir, bir-bi­ri­lə­ri ilə za­ra­fat­la­şır, de­yib-gülürdülər. Bir-bi­ri­lə­ri­nin sözünü kə­sə­rək, dürtmə­li­yə­rək de­dik­lə­ri lə­ti­fə­lər, ya da özlə­ri­nin, dost-ta­nış­la­rı­nın ba­şı­na gə­lən gülmə­li əh­va­lat­lar bir-bi­ri­ni əvəz edir, qa­rın­la­rı­nı qu­caq­la­ya­raq, gözlə­ri ya­şa­ra­na­dək gülür, şən qəh­qə­hə­lər ara­sın­da ona iliş­mə­yi də unut­mur, yol­daş­la­rı dükan­dan pi­və alar­kən, o, bir şüşə su götürdüyündən, han­sı­nın­sa onunçün tap­dı­ğı “Kal­ba­yı” adı ilə müra­ci­ət edə­rək, sa­kit­cə otu­rub qal­ma­sı­nı la­ğa qo­yur­du­lar. San­ki nə göydən ya­ğan alo­vun, nə də ada­mın üz-gözünü qar­sa­la­yan is­ti külə­yin bu ba­la­ca uşaq­lar ki­mi şən, qay­ğı­sız dost­la­ra dəx­li yox idi…

Ani­dən Ey­va­zın qəh­qə­hə­si do­daq­la­rın­da don­du, yo­la çı­xan tülkünü ürküdüb qov­maq is­tə­yir­miş ki­mi rədd olll!! Lə­nə­tə gəl­mişşş!! – de­yə ba­ğı­ra­raq vur­ma­maq üçün süka­nı aza­cıq sa­ğa doğ­ru oy­na­da­raq qur­tul­maq is­tə­di, la­kin ar­xa­dan gə­lən uzun-uza­dı siq­nal sə­si ilə öz yo­lu­na dönmək is­tə­dik­də, ida­rə­et­mə­ni ta­ma­mən iti­rə­rək qar­şı yo­la gi­rib çə­pi­nə əks is­ti­qa­mət­də gə­lən av­to­bu­sun al­tı­na gir­di…

Av­to­bus on­la­rı al­tı­na ala­raq sürüklə­yir, tə­kər­lə­ri qı­rıl­dı­ğın­dan, ye­rə ya­pı­şan “Ji­qu­li”nin as­falt­da sürüklən­mə­sin­dən ya­ra­nan qı­ğıl­cım­lar ət­ra­fa sa­çı­lır, part­la­mış ka­ter­dən axan yağ və ra­dia­tor­dan axan ma­ye qa­rı­şa­raq yer­də sürüklə­nən av­to­mo­bi­lin ar­dın­ca qəh­və­yi iz bu­ra­xır­dı…

İlk zər­bə “Ji­qu­li”nin sağ ön tə­rə­fi­nə dəy­di­yin­dən, o ba­şı­nı av­to­mo­bi­lin da­mı­na vu­ra­raq ya­ra­la­mış, son­ra isə av­to­bu­sun al­tın­da əzi­lən mühər­rik­xa­na­nın də­mir­lə­ri ayaq­la­rı­nı qı­rıb par­ça­la­mış­dı. İn­di də an­ba­an av­to­mo­bi­lin da­mı üzə­ri­nə qa­pan­maq­da idi… Ye­nə ağ­zı­na qan ta­mı gəl­di və sı­nıb sal­la­nan çə­nə­sin­dən şo­ra­la­nıb üstünə töküldü.

–  Bu da qan, öncə qo­xu­su, in­di özü gəl­di… – de­yə fik­rin­dən ke­çir­di.

Nə ağ­rı hiss edir, nə də yol­daş­la­rı­nı düşünürdü.

Ev­də yo­lu­nu gözlə­yən xa­nı­mı­nı, uşaq­la­rı düşündü. On­la­rı bir da­ha görə bil­mə­yə­cə­yi­ni ağ­lı­na gə­ti­rən­də, qı­rı­lan ön şüşə­nin par­ça­la­yıb qa­na bu­la­dı­ğı si­fə­ti­ni tur­şut­du…

Öz-özünə düşündü: – Ölmək be­lə olur­muş, am­ma heyf, tez ol­du, da­ha ya­şa­maq, uşaq­la­rı­mı böyütmək, oxut­maq, adam et­mək is­tə­yir­dim… Və yu­va­la­rın­dan çı­xıb ya­naq­la­rın­dan süzülən gözlə­ri­nin önünə ba­la­la­rı gəl­di; o, hər gün iş­dən gə­lən­də, dar­va­za­nın sə­si­ni eşi­dən qı­zı qa­pı­ya qa­çar, da­ha ayaq­qa­bı­la­rı­nı so­yun­ma­sı­na ma­cal tap­ma­dan boy­nu­na at­da­nar­dı. Qı­zı­nın üzündən, gözlə­rin­dən, boy­nun­dan-bo­ğa­zın­dan öpər, öpər­di… Və oğ­lu ar­tıq imək­lə­yə­rək yan­la­rı­na ça­tan­da, qu­ca­ğın­dan en­mək is­tə­mə­yən qı­zı­na: – Qoy qa­qa­şı­nı da öpüm, – de­yə­rək ye­rə qo­yar, oğul ba­la­sı­nı qu­ca­ğı­na alıb göyə qal­dı­rar, öpüb-ox­şa­dıq­dan son­ra do­daq­la­rı ilə qar­nı­nı qı­dıq­la­yıb güldürər, uşaq­la­rın hə­diy­yə­si­ni ve­rib, xa­nı­mı­na:

–  Ba­lım, ça­yı­mı süzdünmü? – de­yə səs­lə­nər­di… Və ar­tıq bun­la­rın heç bi­ri­ni edə bil­mə­­yə­cək, nə ba­la­la­rı­nı, nə də xa­nı­mı­nı bir da­ha görə bil­mə­yə­cək­di… Günah­kar kim idi? Yol­la­rı­na çı­xan tülkümü? Qar­şı­dan gə­lən av­­to­­bus­­mu­­? İda­rə­et­mə­ni iti­rən Ey­­vaz­­mı­­? Yox, bun­la­rın heç bi­ri de­yil­di, bəl­kə də ha­mı­sı idi, kim bi­lir…, am­ma onun günah an­la­yı­şı­na görə, suç­lu yol­daş­la­rı­nı lüzum­suz­ca av­to­mo­bi­li da­ha sürət­lə ida­rə et­mə­yə təh­rik edən Tey­mur­la Ca­vid­də idi.

Görə­sən, on­lar nə və­ziy­yət­də­dir­lə­r? – de­yə öz-özünə dü­şündü, am­ma av­to­bu­sun ton­lar­ca ağır­lı­ğı al­tın­da üzə­ri­nə qa­pan­mış da­mın al­tın­da yol­daş­la­rı­na dönüb bax­ma­ğa nə im­ka­nı var idi, nə də hə­və­si, gə­bər­sin al­çaq­lar, – de­yə için­dən ke­çi­rib şüşə­nin doğ­ra­dı­ğı göz qa­paq­la­rı­nı yum­du…

Yazıya 286 dəfə baxılıb

Şərhlər

Şərh