Ünlü söz adamı, tanınmış ədəbi xadim Musa Ələkbərlinin 75 illik yubileyinə…1950-ci ildə Gədəbəy rayonunun Ataxal kəndində müəllim ailəsində doğulmuş Musa Ələkbərli orta təhsilini rayonun Böyük Qaramurad kənd orta məktəbində almışdır. Ədəbi-bədii yaradıcılığa hələ kənd orta məktəbində oxuyarkən, Musa Məlik oğlu Ələkbərovun hələ 1964-cü ildə rayonun “Tərəqqi” (indiki “Qızıl Gədəbəy”) qəzetində dərc olunmuşdur. Onun Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU) Filologiya fakultəsində oxuduğu illərdə də şeirləri bir sıra qəzet və jurnallarda şıxmışdır.
Elə ilk yaradıcılıq illərindən diqqətlə qarşılanan şair ard-arda Xalq şairləri Süleyman Rüstəm, Rəsul Rza, Bəxtiyar Vahabzadə, Məmməd Araz, şair, Prezident təqaüdçüsü İlyas Tapdıq, akademik Nizami Cəfərov, professor Vaqif Yusifli və digərləri tərəfindən zaman-zaman qiymətləndirilmişdir.
Şairin şeirləri bir sıra dillərə: ingilis, rus, ukrain, özbək, tacik, türkmən, latış, belarus və s. tərcümə olunmuşdur. Şeirlərinə yazılmış mahnılar tanınmış müğənnilərin ifalarında oxunmuşdur, oxunmaqdadır.
İllər boyunca “Gənclik” nəşriyyatında müxtəlif vəzifələrdə işləmiş Musa Ələkbərlinin redaktorluğu ilə 1500-dən çox kitab çap edilmişdir. O, onlarla kitaba tərtibat vermiş, yüzlərlə kitaba ön söz yazmış, yaxud fikirlərini bölüşmüşdür.
Musa Ələkbərli təkcə sözüylə vətənin, haqqın, sevginin qələmdaşı deyildir, bu kimi duyğuları özündə yaşadan təəssübkeşdir. O, döyüşlərin ağır vaxtlarında belə dəfələrlə bölgələrdə əsgərlərin yanında olmuş, qələbə soraqlı şeir diləklərini söyləmişdir. Çünki bu ruh canındadır, qanındadır, ona görə ərənlərin yanındadır.
“İncəsənət” qəzetinin baş redaktoru olan şair Prezident təqaüdçüsü, İsa İsmayılzadə adına Poeziya mükafatçısıdır. Onillərdir ki, o, maraqla qarşılanan ədəbi yaradıcılığını davam etdirməkdə, sözə şeir dəyəri qatmaqdadır.
Pрофессор Гулу Хялиловun”Муса Ялякбярлийя ачыг мяктуб”undan: Poetik ölçüləri gözləmək şerlərinin çoxunda bir məziyyət kimi nəzərə çarpır. Obrazlılıq, sözü səlis və poetik demək tərzin də xoşa gəlir. Hər şerindən uğurlu misralar gətirmək mümkündür…
Professor Vaqif Yusiflidən: … Musa necə şairdir? Bu sual mənim üçün gün kimi aydındı. Musa bu millətin, bu xalqın ən irəlici şairlərindən biridir. Mən onu heç kimlə müqayisə eləmərəm ki, kiməsə oxşayır. Yox, Musa Ələkbərli heç kimə bənzəmir, son dərəcə özünəməxsus şairdir. Həm də ən başlıcası, Vətənini, torpağını, kəndini sevən şairdir.
Professor Kamran Əliyevdən: O zaman gənclərdən ən çox Çingiz Əlioğlu, Sabir Rüstəmxanlı və Nüsrət Kəsəmənli meydanda idi. Amma mən Musanı onlardan aşağıda görməmişəm. Sadəcə, bir həqiqət var ki, elmi işlə məşğul olan, qəzetdə çalışan və nəşriyyatlarda redaktorluq edən şairlər öz qüvvəsini işə yönəltdiyindən, şeir yazmaq bir qədər arxa plana keçirdi…
Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Elxan Məmmədlidən:…Musa Ələkbərli ötən yüzilliyin 70-ci illərindən poeziya aləmində öz sözünü deyən istedadlı şairlərimizdən biridir. İlk mətbu şeirlərindən ürəklərə yol tapa bildi, təbiətlə poeziyanın dili ilə danışdı. İnsanların daxili aləminə nüfuz etdi, poetik düşüncələrini ipə-sapa düzərək “mən də varam, məni də görün, oxuyun” – deməyi bacardı…
Ayrıca şeirdi bir misra, bir bənd…
Musa Ələkbərlinin poetik dili, üslubu oxunduqca adi göründüyündən çox zəngin olduğu ortaya çıxır. Onun çox şeirinin içərisində elə misralar, elə bəndlər var ki, onların özləri belə az qala ayrıca olaraq bir şeir dəyərindədir. Bu, məna dəyəri, fikir dolğunluğu, yığcam deyim və yozum incəliyidir. Şairin bu sıradakı şeirləri onlarladır.
*** Dünyada son əsgər oxuyacaqdır, Sonuncu gülləni susdurmaq üçün!
*** Oğullar cəbhədə anasız öldü, Bəxtəvər başına, analı dağlar!
*** Gah yaya, gah qışa imtahan verir, Təbiət özü də tələbə imiş.
*** Ay Musa, o qızın gözləri bildim, Onunçün əyilib bulağı öpdüm.
*** Böyük şəhərlərdən “utanar” deyə, Dağlara söykənib kiçik kəndimiz!
*** Heyranam bu yerə, bu doğma yurda, Evlər aralıdı, adamlar yaxın…
*** Mən ilhamı bu dağlardan almışam, Gözəlliyi hardan alıb bu dağlar?!
*** İstəyirəm baxışınla nura dönəm, Axışında, baxışında qalam işıq!
*** Çox şeiri ehtiyac yazdırır mənə, Şeir var ehtiyac qoymayır yazam!
*** Dağ çəkmişəm ehtiyaca, Gözü toxam, könlü toxam.
*** Ustasan ev yıxıb, adam satmağa, Ustasan irişib əl çalmağa da.
*** Üşüyür bir eşqin son xatirəsi, İndi buza dönən sətirlərində.
*** Axı bahar eşqim göyərdib səni, Dağların ovcunda səməni kimi!
*** Bilin ki, arzudan gözüm doymasa, Heç onu torpaq da doyurmayacaq.
*** Vətən sərvətini dərd anlamaza, Ağrı-acısını şairə qıydı.
*** Şeir məndən ötrü sənət deyil ki, Şeir məndən ötrü ömürdü, gündü.
*** Millətimin təmiz eşqi, saf dili, Baxışına həkk olunub Göy gölün.
*** Bir saatlıq yoldu burdan Təbrizə, Ömürdən bahadı bir saat bizə.
*** Min-milyon ildir ki, torpaq uçurmuş Demə insan imiş onun qanadı!
*** …Muzeylərə veriləcək nehrəsi, İstəyirəm “daşa basım” bu kəndi.
*** Doğma yurdun gözəlliyi önündə, Qanad açıb uçmaq indi çox azdı!
**Susub inləməkdi ən böyük günah, Yox, heç nə batırmaz haqqın səsini.
Görən hansı şair yazacaq Allah, “Göydən gələnlərin” xoşbəxtliyini,
*Bu xislət gedəcək məndə başacan, Sözü şax deyirəm… Bu canımda var!
*** Küsdürüb gəlmişəm bir bənövşəni, Açdığım cığıra otlar döşənir.
Uzaqdan-uzağa könlüm üşənir, Necə yazım axı bahar şeirini?
**Arzu var-qayğılı, gümanlı gördüm, Arzu var-yolunda qurban gedərdim!
*** Kol dibində bitən bənövşənin də, Boynuna kol boyda plan düşürdü.
*** Bir qoca gözündə ağlayır yenə, Bir körpə gözündə gülən həqiqət!
*** Qəm çəkmə, şeirdən gələn ziyanı, Şairlər ödəyər öz qanı ilə!
***Bir top kimi diyirləndin əlimdən, Qoca dünya, mən beləmi demişdim?!
*** Qorqud verən adlarımı dəyişdin, Qorqud kimi soyun olsa, neylərdin?
*** Hara gedirik bu gün – saatla, Ömürdən o yana yol yoxdu, axı?..
*** Ütülü adamlar onsuz da çoxdu, Ütülü sözlərin kimə nə xeyri?
*** Bu dünyadan çətin doyar, Sevgidən doymayan könül.
*** Çıxarıb verərdim öz ürəyimi, Dünyanın sonuncu dilənçisinə.
*** Tanrı mənə söyləməsə, yazmaram.
*** Adam özünə yadlaşır, Hanı bu xalqın yaddaşı?..
*** Zamanın özündən ağırdır bu qəm, Verəni haqlıdı, çəkəni haqsız!
*** Yalanlar yesə də sözün düzünü, Dünyanın dərdləri azalan deyil!
***Necə sevinirəm mən səndən betər, Sağ əlin başıma, alman milləti.
*** Soyuq baxışları elə öpün ki, Açılsın şaxtası, ərisin buzu.
*Mənim dərd qardaşım özünü öymə, Sən ki, hər üzünlə mənə tanışsan.
*** Bu yenidənqurmadı, Bu yenidənqırmadı.
*** Şeirim hamıdan küs, tanrıya yalvar, A günahsız qanlar, a qanlı yanvar.
*** Hələ də Babəkin kəsilən qolu, Girir gözlərinə Səhl Sumbatın!
*** İndən belə min gül aça, Könlüm açılmaz, açılmaz.
*** İndi Bakım şəhidlərin şəhəri, Necə udum mən bu dərdi, qəhəri.
*** Bu boyda göz yaşı tökən millətin, Bəs niyə ikinci Xəzəri yoxdur?!
*** Şəhid uşaqlar var qəbri üstündə, Ana qərənfildi, ata qərənfil.
*** Döndüm həqiqətin quluna mən də, Dünyanı dərk etdim qırxın içində.
*** Torpağı gedənin bircə yolu var: Yaşayıb ölmək yox, ölüb yaşamaq!
*** Kişilikdən varmı bizim payımız, Bu torpaqda kişi ölür, susuruq.
*** Ölümləri, itimləri bir yana, Heykəl kimi bitimləri bir yana.
*** Millət qəhrəman olmaz, Anası ağlar olsa.
*** İynə ulduzundan keçirdin onu, Kim səndə həqiqət apardı, dünya?
*** Bu qan qəti yerdə qalmaz, Keçməsə bu el üstündən.
*** Gəldi gedər bayramların içində, Ay qorlanan, qoralanan Novruzum.
*** Bu millətin ürəyinə düşən xal, İrəvanda qalmayan o xaldı hey!
*** Bu dəhşət içində gözü dörd olub, Dünyanı dördəlli tutmaq olurmu?!
*** Könül büllur aynadı, Sındısa, yamaq olmaz.
*** Bütün doğmaları dişimə vurdum, Tanrını tək özüm ürəkdə gördüm.
*** Hər şey bahalaşır, qəm yemə, şair, Sənin vəsf etdiyin insan ucuzdu!
*** Şairlər qovuşmur ilk sevgisinə.
***Gecukmiş istəyin, cavabsız eşqin, Nə yaman acısı, göynəyi olur.
*** Dünya da səninlə yaşıddır indi, Dünya da yaşayır ilk məhəbbəti.
*** Məni məndən tamam aldı məhəbbətim.
*** Həyat bildim mən bu dərdi, ələmi, Məhəbbətdən çox yazıram, eləmi?!
**Ya sən məndən əvvəl köçüb getmisən, Ya da məndən sonra doğulacaqsan!
*** Bilsəydim dünyaya erkən gələrdim…
*** Hər yerdə, hər zaman qoca dünyanın, Ağrısı-acısı mərdə gələcək.
*** Uşaqlar kəpənək qovduğu kimi, Şairlər söz qovur, xoş kəlmə qovur.
*** Bir halda ki, böləcəkdim dərdini, Niyə sənə tuş olmurdum mən gəlib?!
*** Məni bu sevgidən saxla ilahi!
*** Axtarmayın “sevgi” adlı zəhəri, Onu tapdı, Musa içdi – sevgisiz!
*** Belə olmalıydı günün, ay Musa, Tanrı qıymadığı baxtdan uzaqda.
*** Mənim baxışımı geyin əyninə!
*** Çıxdım ayrılığın qatar yoluna, Vüsal yana-yana vağzalda qaldı.
*** Sən məni sevsəydin neylərdim görən, İndi səndən əziz olan dərdimi?
*** Sən – bu təbiətin nadir əsəri, Baxanlar – həsrətli oxuculardı.
*** Sənin ürəyində yer tapmaq üçün, Allah olmalıydım – şair olmuşam!
*** İlk dəfə gözümün od damcıları, Sənin yanağında qızarammadı!
*** Mənim dediyimi baxtım demədi, Görək bundan sonra ömür nə deyir?!
*** Bu dünyadan çətin doyar, Sevgidən doymayan könül!
*** Ömür yoxdu duyğulardan qıraqda…
*** Təkcə insanın yox, göydə quşun da, Özünün ilahi məhəbbəti var.
*** Eşqim də, sevgim də mən ağıldadır, Soran yox gümanım nəyədir, nəyə?
*** Hardasa yoluma bir qız boylanır, Baxışım daraqdı onun saçında.
*** Yaşamaqdır bu dünyanın bir ucu, Bir ucu da elə ölüm-itimdir.
*** Musa üçün ayrılığın, həsrətin Bir adı da ölüm imiş sən demə!
*** Ver əlini, çıxıb gedək dünyadan, İllər boyu gözlədiyim an gəlib.
*** Kişi sədaqəti önündə qadın, Diz çöksə, heç bunu tanrı götürməz!
*** Bu badənin şərbətdisə yarısı, Yarısı da zəhrimardı, içilməz.
*** Nə yazdısa tale yazdı, haqq yazdı, Yazılanı mən ki, pozan deyiləm.
*** Bu ocağı ürəyimdə çatmışam, Daha belə yana bilməz bu ocaq!
*** Vaxtlı-vaxtsız solmağı var çiçəyin, Tay tutmaram çiçəklərə mən səni.
*** Sən bir evin yaraşığı olardın, Sən bir evdə çürüyürsən-günahsız.
*** Mənə bu sevgidən heç nə qalmasa, Deməli bu dünya əbədi deyil.
*** Mən sənin ömrünə tələsən payız, Sən mənim ömrümə gecikən yazsan.
*Əvəzimdən qismət dedi, tale dedi, Deyəmmədim, mən o sözü deyəmmədim…
*** Gözümüzdə sönüb gedən murazın, Kölgəsitək bir qıraqda qocaldıq.
*** Təşnə dodağımı elçi göndərim, Sənin bal çilənmiş dilindən ötrü.
*** Bəlkə də son hicran mənimlə bitir, Bəlkə də ilk vüsal məndən başlanır.
*** Ya uduzmaq, ya udmaqmış yaşamaq!
*** Xırda qayğıları kürüdüm, atdım, Qələmim işlədi kürək yerinə.
*** Dünya zövqü-səfa gözəllərdədi, Gördük, ya görmədik, göz əllərdədi.
*** Özünə həsrətəm mənə bəs elər, Barı həsrətinə həsrət olmayım?
*** Musa, təşnə ikən bir damcı suya, Sədd çəkib bulağa, çaya gözəllər.
*** Məni cana doydurub kəlmə başı “can” sözü.
*** Bu dünya şeirlə yaranmayıb ki, Bu dünya şeirlə düzələ indi.
*** Mənə ögey bir ocaqda, Qərib-qərib yanmaqdasan.
*** Mən sənin şəklini söznən çəkərəm!
*** Dünyadan bir dəfə çıxıb gedəcəm, Dünyanı bir dəfə seçib gəlmişəm.
*** Belə ürək həkiminə, ay Musa, Ürəyini qurban elə, yeridi.
*** Gəl aç mənim ürəyimdə, Yazın nübar bənövşəsi.
*** Ayağım altından baxma yer qaçır, Mən səni götürüb qaçaram indi.
*** Elə çək, ay məni çəkən, Köksümdə yara çəkilim.
*** Buludu səmadan, yağışı yerdən, Sevgini şairdən əsirgəməzlər!
*** Bülbülü dərd oxudur, Sevgi də bəhanədir.
*** Öldürmək əlində bir içim sudu, Məni yaşamağa qoymadın, Allah!
*** O dünyada cənnətliyəm – birbaşa, Cəhənnəmi bu dünyada görmüşəm.
*** Gözəlliyin qarşısında mən həmişə sıraviyəm!
*** Mən tək sevgi yanığına, Yanıq yanıq üstdən gəlir.
*** Məni hər addımda aldadıb güman? Adasız ayrılıq dənizindəyəm.
*** Məni innən belə salammaz heç kim, İlhamın cilovsuz köhlən atından.
*** Mən belə dünyadan çoxdan gedərdim, Dünyada ayrıca dünyamdı sevgi.
*** Bir Leyli istəyi ağlar, pərişan, Bir Məcnun yol gəlir naşı, tələsik!
*** Bu evdən o evə köçmək çətindi, Birbaşa qəlbinə köçərəm sənin!
*** Yuxusuz qızarmış gözlərim öpsün, Həyadan allanmış yanaqlarını…
*** Bu alçaq zamanın qan təzyiqini, Bəlkə dərdimizlə ölçməliyik biz?!
*** Ağrıdı, əzabdı səni görməyim, Bir ayrı zülümdü görməməyim də.
“” Belə olmalıydı günün, ay Musa; Tanrı qıymadığı baxtdan uzaqda.
*** Yazı sən gətirdin mənim ömrümə, Axı nə bildin ki, yazdan uzağam?!
*** Musanı ocaq eləyib, Külüylə oynayan gözəl.
*** Sevgi acıyamsa mən bu dünyanın, Necə yarıdacaq o dünya məni?!
*** Kövrək bir buluda dönüb yenə də; Payızlı, çiskinli, qışlı ürəyim.
*** Gözləri gözümdə çiçəkləyərdi, Əlləri qonsaydı əlimin üstə.
*** Bu sevgi cahana sığmaz deyirdim, Görən necə oldu sığdım sevgimə?!
*** Son arzumu dəf eləmə, Bu ilk dəfnimə bağışla!
*** Yerdə qərib, göydə qərib, Bir fələkdi, bir də mələk.
*** Öldürsən sən məni öldür, ilahi, Qoyma ürəyimdə ölə bu hissi!
*** Tikanlı kol olub başın üstündə, Səni qoruyacam bənövşə kimi.
*** Sevgim ölən gündən ölüb getmişəm, Gəzəri torpağam… qəbirsizəm mən.
“” Bu dünyada qıyıb mənə cənnəti, Bu sevgiyə can qıymasam, əlac yox.
*** Səni sevənləri saya salmıram, Səni yaradana qısqanıram mən.
*** Gözəllik allahın gözündən düşər, Gözdağı eləmə bu gözəlliyi…
*** Səni sevənlərin biri deyiləm, Təkiyəm, yekiyəm, yeganəsiyəm.
*** Bir torpağam çat-çat olub dodağım, Dolmusansa bulud kimi yağ gülüm.
*** Mənə ağıl dərsi vermə ay sonam, Bütün bəlalarım, ağıldan gəlir.
*** Sənə yarım deyən gündən, Yaşımı yarı bölmüşəm.
*** Ay Musa, dünyada varmı qazancın. Şerinə verilən qiymətdən özgə?!
*** Vallah sənin gözlərindən; Gözüm su içmir, ay gülüm!
*** Yaman kəsdi qabağımı, Bu yaşı andıra qalsın…
*** Bir zaman başına dolanan kəsin, Adı Musa olub, özü məhəbbət.
*** Gözəl şairləşər şair yanında, Salma bu ilhamı gözdən, ay gözəl!
*** Hələ ölməyibsə qəlbimdə heyrət, Deməli yaşayır hələ bu sevgi…
*** Elə ki, şeirdən uzaq düşürəm; Yerdən də, göydən də əlim üzülür.
Yazıya 23 dəfə baxılıb
