- Dr.Ümit Yaşar Işıkhan Şair-Yazar Uluslararası Aktivist Sanatçılar Birliği Başkanı
Esad Cihangirin yaratıcılığının 30. yıldönümü və 55 yaşına….
İşte o bayrağı da ülkenin edebiyatçıları; şair, yazar, eleştirmen ve çevirmenler taşır. Onlar yaşadıkları ülkenin zengin geçmişini yaşadıkları çağın gerçekleriyle harmanlayarak geleceğe taşırlar.
O bayrağı taşıyanlardan biri de kardeş Azerbaycan’ın ünlü şairi, yazar, eleştirmen, çevirmen ve yayıncısı olarak edebiyatta 30. yılını kutlayan Esad Cihangir’dir. Ayrıca doğumunun 55.yılını da kutlayan değerli bir yazarımız, bu kadar kısa bir zaman diliminde üstün başarılar, ilginç yapıtlar, çeviriler ve eleştirileri ile kendi çağına damgasını vurmayı başarmıştır.
İnsan yaşadığı coğrafyaya benzer…
Dede Korkut’tan günümüze kadar zenginleşerek devam eden, geleneksel yapının modern hayattaki sıkışıklığını ve devrimci açılımını sentezleyerek geleceğe aktarmak başarısını gösteren Sayın Cihangir, poetik birikimi ile ulusal ve uluslararası edebiyat dünyasına damgasını vurmuştur.
Söyleyecek sözü olan, tepkilerini ve taleplerini herkesten daha önce ve herkesten daha yüksek sesle söyleyerek ve sonra yazarak tarihe mal olmasını sağlayan önemli bir edebiyat yazarı olarak, kendi çağına tanıklığını yaptığı gibi genç edebiyatçılara sahip çıkarak, geleceği de inşa etmiştir.
Biliyoruz ki; bir ülkenin ve bu hayatın belleğini sanatçılar oluşturur. Sanatçılar tarihe işaret koyup, ülkelerinin zengin geçmişini gelecek kuşaklara aktarırlar. Barışı savunan, çevre ve hayvan hakları duyarlılığı olan, emekten ve özgürlüklerden yana olan aydınların yolunu onlar çizerler.
Bu nedenle, bir ülkenin gücü, edebiyatının gücüyle orantılı olduğuna inanıyorum.
Güçlü geleneksel edebiyatını, gelecek kuşaklara zenginleştirerek aktarmak; ancak yetişmekte olan genç kuşağa sahip çıkılması, eğitilmesi, yönlendirilmesi ile mümkündür. Azerbaycan edebiyatının geleceğini inşa etmek için yetişen gençlere yol göstermek, edebiyat eleştirmenlerinin nesnel yaklaşımları ile mümkündür. Yeni yetişmekte olan şair ve yazarların kitaplarına önsöz yazarak ve eleştiri, değerlendirme gibi poetik yazıları ile gelecek kuşağın eğitilmesi, yönlendirilmesini bir görev bilinciyle yapan Esad Cihangir, edebiyat hayatı boyunca yaptığı çalışmalarıyla ayrıca bir kuşağa yol feneri de olmuştur.
Günümüzde, sanatın ve sanatçının cam fanusu kırılmıştır. Artık sanatçı ‘kralın çıplak’ olduğunu söylemek, toplumun vicdanı ve geleceği olmak zorundadır. Çevrenin ve insanın hızla kirletildiği bir zaman diliminde önceliği bunlar alırken, yazarın toplumdaki yeri daha da önem kazanmaktadır.
Sayın Cihangir, usta bir yazar, bir aydın olarak; “Bir Başlangıç Var, Bir Son Var”, “Söz”, “Ses”, “Yeni Yüzyılın Başlangıcı”, “Demirkafalılar”, “Binyılların Kavşağında”, “Dionysos’un Sağlığına”, “Vay, Dede, Vay”. “Bahramname”, “Yalnızca Bir Yol Var-Yenilenme”, ” Hayat-Memat “, “Nisan Tezleri”, “Başlangıç” gibi deneme ve makaleleri ile özgürlük dönemi Azerbaycan edebiyatının gelişimini belirleyen, düşünsel ve estetiksel değerlendirmeleri ile örnek olmuştur.
Kendi yapıtlarını yayımlarken yaşam biçimi ile de bir havari gibi gelecek kuşaklara örnek olmayı da başarmıştır.
Edebiyat dergisi yayıncılığı ve yönetiminde bulunarak, bu gençlerin yetişmesinde çok önemli görevler üstlenir. Çünkü her dergi ayrıca bir okuldur. Felsefe ve edebiyatın geçmişten beslenen ve geleceğe aktaracak olan genç şairlerin yetiştiği her dergi, varolan dergilerden farklı söylemi ve manifestosu olan çok önemli bir okuldur. Bu okulun niteliğini elbette bu dergileri yayımlayan usta şair ve yazarlar belirler. Bu açıdan baktığımızda Esad Cihangir, Azerbaycan Yazarlar Birliği’nin önerisiyle, genç yazarların “Köprü”, Azerbaycan Tercüme Merkezi’nin önerisiyle “Yeni Ses”, Edebiyat ve Tiyatro Dergileri Haydar Ailyev Vakfı’nın önerisiyle “Genç Yazarların Yurtsever Şiirleri”, antolojilerinin derleyicisi ve editörü olarak pek çok gencin kitabının önsözünün ve genç yazarların çalışmaları hakkında, “Gençler Ne İster” incelemesini yazarak, Azerbaycan’ın genç yazarlarının yetişmesinde önemli bir okul olan edebiyat dergilerinde de çok önemli bir misyonluk üstlendiğini görüyoruz.
Çeviri ise, dünyaya açılan bir penceredir.
Azerbaycan edebiyatının dünyaya tanıtılmasını Klasik ve Modern Azerbaycan edebiyatının birçok yapıtını Rusça, Özbekçe, Türkçe ve Gürcüce’ye çevrilmesini sağladığı gibi, dünya edebiyatından; Arthur Rembo, John Patrick, Robert Minnullin, Peter Turrini ve modern Amerikan şairlerinden çevirilerini yaparak Azerbaycan edebiyatının en başarılı çevirmenlerinden biri haline gelmiştir. Modern eleştiri dünyasında “postinsan” kavramını gündeme getirerek postmodernizmin tartışılmasını da başlatan yazar olmuştur.
Şair, yazar, eleştirmen ve çevirmen olarak sayın Esad Cihangir’in önsözünü yazdığı ve Türkiye’ de 2005 yılında Papirüs Yayınlarından çıkan “Sular Güneşe Şarkı Söyler”mi yapıtı ile genç Azerbaycan öykücülüğünün en güzel örneklerini okuyoruz. Hazar Denizi’nin kokusunu bizlere taşırken, bir deneme tadında olan önsöz ile Azerbaycan’ın edebiyat tarihini de okumakta, geleceğin yazarlarını da şimdiden tanıma fırsatını vermektedir.
“Yıldızların parıltısı ve yakamoz büyüsü ile dolu gizemli Hazar Denizi kıyısındaki Rüzgarlar Kenti, Bakü” yü anlatırken, okuyucuyu da o rüzgarın serinliğinde sarmayı başarıyor.
Hayata, yapıtlara ve yazara nesnel bakabilen yol fenercilerine ihtiyaç duyan Türkiye’nin de, şimdi böylesine örnek ve nitelikli ürünler, yapıtlar veren Sayın Esad Cihangir gibi eleştirmenlere ihtiyacı vardır. Bu anlamda Azerbaycan halkını ve edebiyatçılarını böyle değerli bir yazara sahip olduğu için şanslı sayıyorum..
Ulusal ve uluslararası birçok ödülün sahibi, Azerbaycan ve dünya edebiyatında sevgi, barış ve kardeşliğin ideallerini bir renk olarak hayata armağan eden değerli şair, yazar, eleştirmen ve çevirmen Sayın Esad Cihangir’in edebiyatta 30. yılını ve hayattaki 55 yılını kutluyorum!
En kısa zamanda görüşmek dileğiyle… Kardeş Türkiye’den, 35 ülkede temsilciliği bulunan Uluslararası Aktivist Sanatçılar Birliği üyeleri adına… Edebiyatın bütün renklerini barındıran nice yıllarınız olsun.
Yazıya 3281 dəfə baxılıb
